Tytuł oryginału: Rubensiana w kolekcjach polskich : co jest czym: oryginał, replika, kopia, 2024

Bibliografia, netografia przy pracy na stronach 170-171 i bibliografia na stronach 432-438.

Recenzja: The subtitle of the publication 'What is What: Original, Replica, Copy?' is the message of the Wilanów Collection Catalogue series. It posits the primacy of multifaceted research of works of art at the basis for the preparation of integrated exhibition, education and information programmes if they are to arouse the interest and trust of the public and its participation in the cultural development of the museum with a genotype of social service The programmes' attractiveness and participants' reactions come from presenting the principles and the methods of identifying originals and explaining the reasons for historical copies, detecting past alterations and conservation, and sometimes the reasons for damage. The circumstances of collecting valuable works, how to maintain them, and collections disappear are no less interesting. Rarely, optimistic scenarios led to the creations of museums - private ones, over time, transformed due to maintenance costs into legal public entities funded by taxpayers and donors. A constant challenge since at least the eighteenth century has been for these institutions to assume social responsibility for the integrity and permanence of the collection as the individual work of its creator or creators. In the age of world wars, changes in economics and the foundations of capitalisation in Poland, especially after 1945, the cohesiveness of formerly authored art collections, book collections and archives was heavily decomposed in favour of the application of new political and scientific paradigms imposing an institutionalised and at the same time generic categorisation of objects generally coming from conceptually and historically compact wholes. Reconstructing original collectors' compositions is very labour-intensive, sometimes fraught with conjecture due to the enigmatic nature of historical sources and small amounts of data, or impossible due to the lack of early inventories, lists of movable properties or other forms of documentation. [Paweł Jaskanis, Director Museum of King Jan III's Palace at Wilanów]

Streszczenie: Podtytuł publikacji "Co jest czym: oryginał, replika, kopia?" jest przesłaniem serii wilanowskich opracowań badawczych. Stawia prymat wieloaspektowych badań dzieł sztuki jako podstawy do przygotowania zintegrowanych programów wystawienniczych, edukacyjnych i informacyjnych, jeśli mają wzbudzać zainteresowanie i zaufanie publiczności oraz jej udział w rozwoju kulturowym muzeum z genotypem służby społecznej. Atrakcyjność programów i reakcji ich uczestników wynika z prezentacji zasad i sposobów identyfikacji oryginałów i tłumaczenia powodów powstania kopii historycznych, wykrywania dawnych zmian i konserwacji, niekiedy powodów uszkodzeń. Nie mniej interesujące są topiki dotyczące okoliczności gromadzenia wartościowych dzieł, sposobów utrzymania i zanikania kolekcji. Rzadko się zdarzające, optymistyczne scenariusze prowadziły do powstania muzeów - prywatnych, z czasem przekształcanych z uwagi na koszty utrzymania w prawne podmioty publiczne, finansowane przed podatników i darczyńców. Stałym wyzwaniem od co najmniej XVIII w. jest przyjmowanie przez te instytucje społecznej odpowiedzialności za integralność i trwanie kolekcji jako indywidualnego dzieła ich twórcy czy twórców. W okresie po 1945 r. mocno zdekomponowano spoistość dawnych autorskich kolekcji sztuki i zespołów dokumentów na rzecz nowych paradygmatów naukowych, narzucających rodzajowe kategoryzowanie przedmiotów na ogół pochodzących ze zwartych koncepcyjnie i historycznie całości. Zrekonstruowanie oryginalnych kompozycji jest bardzo pracochłonne, czasem obarczone domysłami z uwagi na enigmatyczność historycznych danych lub niemożliwe z powodu braku wczesnych spisów, inwentarzy czy innych form dokumentacji.

Współfinansowanie: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Polska)